Geçen seçimlerde aldığım bir karardı bu, bundan sonraki tüm seçimlerde müşahit olarak katılmak seçime. Bu sefer de aynı şeyi yaptım ve seçim gönüllülerinden oldum. Yalnız başlamadan söylemem lazım, bundan sonraki seçime bir şekilde görevli olarak gitmeyi düşünüyorum, mümkün olursa. Nedenini birazdan açıklayacağım.
Oyveötesi güzel bir oluşum. Gönüllülerden oluşuyor. Ben de bu seçime yine bir Oyveötesi gönüllüsü olarak Selahattin Demirtaş müşahit kartıyla katıldım.
Sabah 5.03 ve ilk alarm çaldı. 5.11 ve ikinci alarm. Kalktım ve hazırlanmaya başladım. 6.30 gibi ancak Zincirlikuyu'da olduğum için geç kalmamak adına yolun devamını taksiyle gitmeye karar verdim. Çünkü çuvalların açılış zamanı olan 7.00'i geçirmek istemiyordum. Normalde Beşiktaş Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi'nde gönüllü olacaktım. Fakat son anda gelen bir avukatla yer değişikliği talebinden dolayı yeni yerim olan Zeki Kalkavan Anadolu Denizcilik Teknik Lisesi'nde gönüllü olmayı kabul ettim. Çünkü işin sonunda bu gönüllü yaptığım bir işti ve nerede olduğumun çok da önemi yoktu.
06.45 gibi daha önceden gelen arkadaşlarla buluştuktan sonra gruptan bir arkadaşın tavsiyesiyle manzaraya baktım ve İstanbul'a bir kere daha aşık oldum. Güneş Boğaziçi Köprüsü'nün arka tarafından doğmaya çalışıyordu ve ışık harikaydı.
Görevli olduğum sınıfa geçince sandık başkanı oyların kullanılacağı 8.00'den önce içeri girmememi söyleyince önce şaşırdım. Niye böyle birşeye ihtiyaç duyuyor diye düşündüm. Fakat polemik yaratmak istemediğimden dolayı oralarda oyalanmaya devam ettim. Diğer salonlarda bizim gruptan arkadaşların sandığın hazırlanması, pusula ve zarfların sayılması konusunda çalıştıklarını gördüm. Bu arada da okul sorumlumuzla sohbet ettim. Görevlilerin büyük kısmının kadınlardan oluşması bana biraz ilginç gelmişti. 30 Mart seçimlerinde durum daha farklıydı. Sayılar erkekler lehine biraz daha fazlaydı hatırladığım kadarıyla. Öğrendiğim kadarıyla o civarda, Beşiktaş'ta, bazı okullarda doğru düzgün erkek bile yokmuş. Bizim okulda yine de erkekler var dedi. Belki Beşiktaş'a özeldir bu durum. Bilmiyorum. Bildiğim, orada anladığım birşey varsa o da kadınların (bayan değil) demokrasi kültürüne erkeklerden çok daha fazla sahip çıktığı ve değer verdiğiydi. Bunu Gezi döneminde görmüştük. Şimdi tekrar kadınlar ön plana çıkıyor. Bu gerçekten de umut verici..
8.00'e kadar oyalanırken boğaz manzarasının birkaç fotoğrafını çekmeden duramadım tabii. Manzara fotoğrafını çok tercih etmememe rağmen orada çekmesem olmazdı diye düşünüyordum. Çünkü İstanbul tüm güzelliğini sabah sabah gözler önüne sermişti bir kere daha. Sabahın daha o erken saati olmasına rağmen, hatta 7.00'den sonra insanların gelmesi biraz hızlandı gibi. Görevli zannediyordum ama meğerse oy kullanmaya gelenlermiş bir kısmı. Bir kısmı yoğunluk olacağını tahmin etmiş, o yüzden erkenden gelmek istemiş. İşten çıkıp gelen biri bile vardı orada..
İşte başlarken güne manzaramda bu vardı :)
Oy kullanımının başlamasıyla birlikte görev yerime geçip izlemeye başladım insanları. Bazen salondan çıkıp koridorda dolanıyor insanlara bakıyordum. Gelenlerin çoğunluğu yaşlı insanlardı. Birkaçı bir taksiye ortak binmiş ve oy kullanmaya gelmişlerdi. Yaşlı olanlar ağırlıkla giriş katında oy kullandırılmasına rağmen üst katlara da çıkmak zorunda kalan çok vardı. Bazılarının bu durumdan şikayetçi olduklarına kulak misafiri oldum. Merdivenleri çıkmakta bile zorlanan insanların yanı sıra gençler de geliyordu. Yalnız sayıca oldukça az. Birçok yaşlı insanın yanında çocuğu olduğunu zannettiğim yine orta yaşın üstünde insanlar vardı. Ağır ağır çıkılıyordu o merdivenler. Tek bir amaçla: Vatandaşlık görevini yerine getirmek için oy kullanmak. Bu bir lütuf değildi, görevdi. Onlar da bunun en çok farkında olanlar.. Bu görevin yapılmaması durumunda neler olabileceğini yaşamış ve görmüş olanlardı.
Saat 8.28 gibi başka salonlardan birindeki bir sandık görevlisi bizim salona gelip kendisine su götürülmediği için su istedi. Bir de kendisine su götürülmemesini bize şikayet etti. Anlamadık niye böyle bir şikayet yaptığını ama suyu verdik tabii ki. Sanırım görevli birilerinin kendilerine hizmetle yükümlü olduğunu zannediyordu. Zaten binanın girişinde, daha ilk geldiğimizde, köşede ikili paketlenmiş poğaça, meyve suları ile su vardı ve her gelene ikram ediliyordu. Hangi partiden, organizasyondan olduğu sorgulanmadan. Başında CHP'den bir görevli vardı. Bıyıklı ve sonradan memleketlim olduğunu öğrendiğim bir görevli. Hatta bir ara biraz konuşunca neredeyse akraba çıkacaktık :) Bizim büyüklerin arkadaşlarındanmış.
Oy kullanma ciddi anlamda sakin geçerken ben de kendi oyumu kullanmak için Tuzla'ya doğru yola çıktım 9.45 gibi. Yol uzun. Seçim sonuçlarına yetişmek gerektiği için erken çıkmak daha doğru olacaktı. Sabah doğrudan orada oy kullanıp dönmeyi de düşünmüştüm ama bundan vazgeçtim ilk çuvallar açıldığında orada olamayacağım için. Önemli bir görevdi bu benim için.
Tuzla'ya giderken vapurla Üsküdar'a geçtim önce. Sonra Marmaray'a ilk defa, tek duraklığına bindim ama bu benim yaklaşık 40dk zamanıma yol açtı. Sonrası biraz uzun sürse de Tuzla'ya gittim, oy kullanır kullanmaz da hemen geri döndüm. Şansa minibüs önüne kadar gidiyordu ve otobüs de önünden kalkıyordu okulun. Dönmem 14.10'u buldu Tuzla'dan.
Vardığımda bir çiftin bizim sandıkta oy kullanmış, fakat adlarının bizim sandık listesinde olmamasından dolayı oylarının sayılıp sayılmaması, sayılmayacaksa nasıl bir yöntem izleyeceği konuşuldu. Sonunda, yasada da belirtildiği şekilde, fazla çıkan oyların rastgele tüm oylar arasından seçilerek yakılması çözümüne ulaştık.
142 dokümanı, yani resmi görevlilerin (çoğunlukla polislerin) istedikleri sandıkta oy kullanabilmeleriyle ile ilgili bir soru vardı. Bazı 142 belgeli insanların birden fazla sandıkta oy kullandıkları ve bunun önlenmesi için hepsinin tek sandığa yönlendirilmesi ve o sandıkta da 142 belgesinin arkasının imzalanarak ve mühürlenerek oy kullandığının belgelenmesi ve başka sandıklarda da oy kullanımının engellenmesi yönünde karar aldık. Ki bunlar konuşulurken bir kişinin ailesiyle birlikte gelmesi, onlara oy kullandırıp gitmesi sonra belgeyle oy kullanmaya çalışması gibi bir durumlar da karşılaştık ama neyse ki durum çabuk çözüldü. Geçen seçimlerde tek bir 142 belgesiyle 16 farklı yerde oy kullananları bile duymuştuk çünkü.
Bu arada orada tanıştığım bir arkadaşla birlikte farklı sandıklara da gitme konusunda anlaştık. Kendisine, sırf başı kapalı olduğu için, halen daha, o seçim alanında bile, ayrımcılık yapıldığını söylemişti. En sevmediğim şeylerden. Gittik önce bir salona. Bizim gönüllülerden bir arkadaş su ısıtıcısı ve 5lt'lik suyuyla, kurabiyeleriyle ve hatta fanıyla gelmişti sandığına. Sınıf ufak olmasına rağmen bir köşeyi kapatmış, sandık görevlilerine ve gelen bizim gibi misafirlere çay ikram ediyordu. Misafirperverlik en üst seviyede, moraller gayet güzel sohbet ettik biraz oradaki arkadaşlarla. Hepsi kadındı o sandıktaki. Güzel bir sohbetti. İnsanlar gelmişler sabah sabah görevlerini yapmak için. Sonra diğer bir sandığa geçtik. Orada da aynı şekilde görevlilerle sohbet devam etti. Hatta bizim arkadaşlardan biri orada sandık görevlileriyle birlikte oturuyordu. Sonrasında sandığımıza döndük tabii. Yarım saatten fazla Türkiye'de olup bitenle ilgili konuştuk. O ayrı bir yazı konusu yalnız.
Saat 17.00'de sandığı kapatıp sayım için ön çalışmalara başladık. Sandık başkanı, neden olduğunu bilmiyorum, her önerimi, her talebimi, her bilgi isteğimi yaptıkları işe müdahale olarak gördüğü için arada çok az da olsa ortamın gerildiği oldu. 30 Mart seçimlerindeki sandık başkanımız önerilere ve taleplere açık olduğu için rahat çalışma imkanı bulmuştuk.
Sayıma başlamadan önce toplam sayı iki adet fazla çıktığı için (yanlışlıkla bizim sandıkta oy kullanan çift yüzünden) zarflardan rasgele ikisini (birini ben diğerini de diğer müşahit arkadaş) seçip orada, herkesin gözü önünde, zarfları açmadan yaktık. Maksat herkesin kabul edebileceği adil bir yaklaşımdı çünkü.
Sayım için iki müşahit ile iki de görevli çalıştık. Ara ara, ikinci sayıma gerek kalmaması için, toplamlarımızı teyit ediyorduk. Teyit için Selahattin Demirtaş ile Recep Tayyip Erdoğan'ın oylarının diğer çetele tutan arkadaşlarla tutması asıl önemliydi. Çünkü zaten ağırlıklı olarak oylar Ekmeleddin İhsanoğlu'na geliyordu. Sayım sırasında bir kere bir oy Recep Tayyip Erdoğan'a gelmiş olmasına rağmen sayımı yapan sandık başkanı yanlışlıkla Ekmeleddin İhsanoğlu deyince yanımdaki arkadaş uyardı ve sayımı düzelttik. Sayım bittiğinde sonuçların tutanaklara geçirilmesi gerekiyordu ve bunun için hemen gönüllü oldum. Karbon kağıtla bu işin yapılmasının çok da doğru olmayacağını düşündüğüm için 3 ya da 4 tutanağı kendim doldurdum. Çuvaldan çıkan 8 tutanağı diğer arkadaşlarla yardımlaşarak doldurduk. En başta yapılan sayım sırasında sayılan zarf ve oy pusulası son sayımda da tutunca sorun olmadı. Geçersiz oy kullanılmadığından temiz bir sandık teslim etmiş olduk.
Kendi sandığımdaki sayımı bitirdikten sonra oylar toplandı ve sandık başkanı ile bir arkadaş daha sayılan oyları YSK'ya götürmek amaçlı olarak emniyetin aracına gittiler. Oylar, çuvala konduktan sonra, polis eşliğinde salondan çıkarılıp emniyetin midibüsüne götürüldü. Ben de ondan sonra önce yan sandığa gidip oradan ıslak imzalı tutanağı alarak diğer sandıkları gezdim. Daha önce görevlilerle birlikte oturuyor olduğunu söylediğim arkadaşın olduğu sandıkta biraz gerginlik vardı. Sandık başkanı oldukça gerilmiş, tüm görevlilerle müşahitler de aynı gerginlikle son çalışmaları yapmaya çalışıyorlardı. O arada suyun yatıştırıcı gücünü kullanmak için oradaki görevlilere su ikram ettim. Az da olsa işe yaradı sanırım. Yalnız ıslak imzalı tutanağın verilmesi konusunda çok da yardımcı olmaya çalışmayan başkan tutanaklar yetmeyince fotokopi çekilmesini ve onları imzalamayı kabul etti. Fotokopiler gelince ise bunun yasal olmayacağını savunup tutanak fotokopilerini imzalamayı kesin bir şekilde reddetti. Orada bulunan herkesi aşırı şekilde geren bu hareketinden sonra bu tutanağın da bir şekilde yeterli olacağına müşahit arkadaşı ikna edip oradaki görevimizi tamamladık. Bu arada görevlilerden okul öncesi bir öğretmen olan Gül hala ile biraz sohbet ettik. Dünya tatlısı biri olan bu insan ile kısa bir sohbet sonrasında diğer bir sandığa geçtim. Hepsini hallettikten sonra ise artık gönlüm rahat olarak diğer arkadaşlarla buluşmak üzere Ortaköy'e geçtik.
Az biraz flu çıksalar da bizim ekibin bir kısmı böyleydi işte :)
Bu seçimde en çok gözüme çarpanlardan biri kadınların hem oy kullanmak, hem gönüllü hem de görevli olarak seçimde en aktif rolleri üstlenmeleri oldu. Yaşlı, yürümekte bile oldukça zorlanan insanların oy kullanmak amaçlı olarak sabahın erken saatlerinden itibaren kimisi taksiyle, kimisi yürüyerek okula gelip oy kullanmaları ayrı bir güzellikti. Gençlerin katılımlarının zayıf olması fazlasıyla üzücü ama bir o kadar da düşündürücüydü. Oy kullanmaya gelen bir kadının "Geçen seçimde hırsızın karşısına hırsızı çıkardılar. ...... de bir hırsız. Mecbur kalıp ona oy verdik. Bu seçimde de İslamcı aday çıkardılar. Mecburen ona oy verdik. Bir dahakine ne yapacaklar?" demesi Fransa'da aşırı sağcı adayı yüksek oranda oy almasından dolayı insanların Jacques Chirac'a oy kullanırken plastik eldiven kullanmasını aklıma getirdi. Kerhen oy kullanmak zorunda olmak, halkın, partilerin tabanının tercih etmeyeceği, etmediği kişiyi aday göstermek nereye kadar devam edecek acaba? Aklıma gelen son ve belki de en önemli not belden aşağısı felçli bir vatandaşın oy kullanmaya gelmesiydi. 1. katta oy kullanacaktı ve 1 saat aşağıda bekletilmişti. Sonra, engellilerin kullanımına hiçbir şekilde uygun olmayan okulda orada bulunan diğer vatandaşların yardımıyla üst kata taşınmıştı ve oy kullanmıştı. O kişinin oy kullanmak için bunca zorluğa göğüs germesi oyunu kullanmayan, tatilinden ödün vermeyen, gençlerin yoğunlukla yaşadığı Beşiktaş'ta katılımın %70 civarında kalması oy kullanmayanların şikayet hakkının olmadığını bir kere daha gösteriyordu. Aynı zamanda demokrasi kültürüne ve devlete güvensizliği de..
Son bir not: Resmi görevli olarak bundan sonraki seçimde görev almayı istememin nedeni ise müşahit olarak, gönüllü olarak bu işin içinde yer almak her ne kadar çok değerli ise de bu vatandaşlık görevinizi yapmak isterken zorluk çıkarılabiliyor karşınıza. Fakat görevli olursanız durum değişiyor. Müdahale etme yetkiniz ve hakkınız oluyor. Adaletli davranmayı çok daha kolay ve etkili başarabiliyorsunuz o durumda.
Oyveötesi güzel bir oluşum. Gönüllülerden oluşuyor. Ben de bu seçime yine bir Oyveötesi gönüllüsü olarak Selahattin Demirtaş müşahit kartıyla katıldım.
Sabah 5.03 ve ilk alarm çaldı. 5.11 ve ikinci alarm. Kalktım ve hazırlanmaya başladım. 6.30 gibi ancak Zincirlikuyu'da olduğum için geç kalmamak adına yolun devamını taksiyle gitmeye karar verdim. Çünkü çuvalların açılış zamanı olan 7.00'i geçirmek istemiyordum. Normalde Beşiktaş Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi'nde gönüllü olacaktım. Fakat son anda gelen bir avukatla yer değişikliği talebinden dolayı yeni yerim olan Zeki Kalkavan Anadolu Denizcilik Teknik Lisesi'nde gönüllü olmayı kabul ettim. Çünkü işin sonunda bu gönüllü yaptığım bir işti ve nerede olduğumun çok da önemi yoktu.
06.45 gibi daha önceden gelen arkadaşlarla buluştuktan sonra gruptan bir arkadaşın tavsiyesiyle manzaraya baktım ve İstanbul'a bir kere daha aşık oldum. Güneş Boğaziçi Köprüsü'nün arka tarafından doğmaya çalışıyordu ve ışık harikaydı.
Görevli olduğum sınıfa geçince sandık başkanı oyların kullanılacağı 8.00'den önce içeri girmememi söyleyince önce şaşırdım. Niye böyle birşeye ihtiyaç duyuyor diye düşündüm. Fakat polemik yaratmak istemediğimden dolayı oralarda oyalanmaya devam ettim. Diğer salonlarda bizim gruptan arkadaşların sandığın hazırlanması, pusula ve zarfların sayılması konusunda çalıştıklarını gördüm. Bu arada da okul sorumlumuzla sohbet ettim. Görevlilerin büyük kısmının kadınlardan oluşması bana biraz ilginç gelmişti. 30 Mart seçimlerinde durum daha farklıydı. Sayılar erkekler lehine biraz daha fazlaydı hatırladığım kadarıyla. Öğrendiğim kadarıyla o civarda, Beşiktaş'ta, bazı okullarda doğru düzgün erkek bile yokmuş. Bizim okulda yine de erkekler var dedi. Belki Beşiktaş'a özeldir bu durum. Bilmiyorum. Bildiğim, orada anladığım birşey varsa o da kadınların (bayan değil) demokrasi kültürüne erkeklerden çok daha fazla sahip çıktığı ve değer verdiğiydi. Bunu Gezi döneminde görmüştük. Şimdi tekrar kadınlar ön plana çıkıyor. Bu gerçekten de umut verici..
8.00'e kadar oyalanırken boğaz manzarasının birkaç fotoğrafını çekmeden duramadım tabii. Manzara fotoğrafını çok tercih etmememe rağmen orada çekmesem olmazdı diye düşünüyordum. Çünkü İstanbul tüm güzelliğini sabah sabah gözler önüne sermişti bir kere daha. Sabahın daha o erken saati olmasına rağmen, hatta 7.00'den sonra insanların gelmesi biraz hızlandı gibi. Görevli zannediyordum ama meğerse oy kullanmaya gelenlermiş bir kısmı. Bir kısmı yoğunluk olacağını tahmin etmiş, o yüzden erkenden gelmek istemiş. İşten çıkıp gelen biri bile vardı orada..
Oy kullanımının başlamasıyla birlikte görev yerime geçip izlemeye başladım insanları. Bazen salondan çıkıp koridorda dolanıyor insanlara bakıyordum. Gelenlerin çoğunluğu yaşlı insanlardı. Birkaçı bir taksiye ortak binmiş ve oy kullanmaya gelmişlerdi. Yaşlı olanlar ağırlıkla giriş katında oy kullandırılmasına rağmen üst katlara da çıkmak zorunda kalan çok vardı. Bazılarının bu durumdan şikayetçi olduklarına kulak misafiri oldum. Merdivenleri çıkmakta bile zorlanan insanların yanı sıra gençler de geliyordu. Yalnız sayıca oldukça az. Birçok yaşlı insanın yanında çocuğu olduğunu zannettiğim yine orta yaşın üstünde insanlar vardı. Ağır ağır çıkılıyordu o merdivenler. Tek bir amaçla: Vatandaşlık görevini yerine getirmek için oy kullanmak. Bu bir lütuf değildi, görevdi. Onlar da bunun en çok farkında olanlar.. Bu görevin yapılmaması durumunda neler olabileceğini yaşamış ve görmüş olanlardı.
Saat 8.28 gibi başka salonlardan birindeki bir sandık görevlisi bizim salona gelip kendisine su götürülmediği için su istedi. Bir de kendisine su götürülmemesini bize şikayet etti. Anlamadık niye böyle bir şikayet yaptığını ama suyu verdik tabii ki. Sanırım görevli birilerinin kendilerine hizmetle yükümlü olduğunu zannediyordu. Zaten binanın girişinde, daha ilk geldiğimizde, köşede ikili paketlenmiş poğaça, meyve suları ile su vardı ve her gelene ikram ediliyordu. Hangi partiden, organizasyondan olduğu sorgulanmadan. Başında CHP'den bir görevli vardı. Bıyıklı ve sonradan memleketlim olduğunu öğrendiğim bir görevli. Hatta bir ara biraz konuşunca neredeyse akraba çıkacaktık :) Bizim büyüklerin arkadaşlarındanmış.
Oy kullanma ciddi anlamda sakin geçerken ben de kendi oyumu kullanmak için Tuzla'ya doğru yola çıktım 9.45 gibi. Yol uzun. Seçim sonuçlarına yetişmek gerektiği için erken çıkmak daha doğru olacaktı. Sabah doğrudan orada oy kullanıp dönmeyi de düşünmüştüm ama bundan vazgeçtim ilk çuvallar açıldığında orada olamayacağım için. Önemli bir görevdi bu benim için.
Tuzla'ya giderken vapurla Üsküdar'a geçtim önce. Sonra Marmaray'a ilk defa, tek duraklığına bindim ama bu benim yaklaşık 40dk zamanıma yol açtı. Sonrası biraz uzun sürse de Tuzla'ya gittim, oy kullanır kullanmaz da hemen geri döndüm. Şansa minibüs önüne kadar gidiyordu ve otobüs de önünden kalkıyordu okulun. Dönmem 14.10'u buldu Tuzla'dan.
Vardığımda bir çiftin bizim sandıkta oy kullanmış, fakat adlarının bizim sandık listesinde olmamasından dolayı oylarının sayılıp sayılmaması, sayılmayacaksa nasıl bir yöntem izleyeceği konuşuldu. Sonunda, yasada da belirtildiği şekilde, fazla çıkan oyların rastgele tüm oylar arasından seçilerek yakılması çözümüne ulaştık.
142 dokümanı, yani resmi görevlilerin (çoğunlukla polislerin) istedikleri sandıkta oy kullanabilmeleriyle ile ilgili bir soru vardı. Bazı 142 belgeli insanların birden fazla sandıkta oy kullandıkları ve bunun önlenmesi için hepsinin tek sandığa yönlendirilmesi ve o sandıkta da 142 belgesinin arkasının imzalanarak ve mühürlenerek oy kullandığının belgelenmesi ve başka sandıklarda da oy kullanımının engellenmesi yönünde karar aldık. Ki bunlar konuşulurken bir kişinin ailesiyle birlikte gelmesi, onlara oy kullandırıp gitmesi sonra belgeyle oy kullanmaya çalışması gibi bir durumlar da karşılaştık ama neyse ki durum çabuk çözüldü. Geçen seçimlerde tek bir 142 belgesiyle 16 farklı yerde oy kullananları bile duymuştuk çünkü.
Bu arada orada tanıştığım bir arkadaşla birlikte farklı sandıklara da gitme konusunda anlaştık. Kendisine, sırf başı kapalı olduğu için, halen daha, o seçim alanında bile, ayrımcılık yapıldığını söylemişti. En sevmediğim şeylerden. Gittik önce bir salona. Bizim gönüllülerden bir arkadaş su ısıtıcısı ve 5lt'lik suyuyla, kurabiyeleriyle ve hatta fanıyla gelmişti sandığına. Sınıf ufak olmasına rağmen bir köşeyi kapatmış, sandık görevlilerine ve gelen bizim gibi misafirlere çay ikram ediyordu. Misafirperverlik en üst seviyede, moraller gayet güzel sohbet ettik biraz oradaki arkadaşlarla. Hepsi kadındı o sandıktaki. Güzel bir sohbetti. İnsanlar gelmişler sabah sabah görevlerini yapmak için. Sonra diğer bir sandığa geçtik. Orada da aynı şekilde görevlilerle sohbet devam etti. Hatta bizim arkadaşlardan biri orada sandık görevlileriyle birlikte oturuyordu. Sonrasında sandığımıza döndük tabii. Yarım saatten fazla Türkiye'de olup bitenle ilgili konuştuk. O ayrı bir yazı konusu yalnız.
Saat 17.00'de sandığı kapatıp sayım için ön çalışmalara başladık. Sandık başkanı, neden olduğunu bilmiyorum, her önerimi, her talebimi, her bilgi isteğimi yaptıkları işe müdahale olarak gördüğü için arada çok az da olsa ortamın gerildiği oldu. 30 Mart seçimlerindeki sandık başkanımız önerilere ve taleplere açık olduğu için rahat çalışma imkanı bulmuştuk.
Sayıma başlamadan önce toplam sayı iki adet fazla çıktığı için (yanlışlıkla bizim sandıkta oy kullanan çift yüzünden) zarflardan rasgele ikisini (birini ben diğerini de diğer müşahit arkadaş) seçip orada, herkesin gözü önünde, zarfları açmadan yaktık. Maksat herkesin kabul edebileceği adil bir yaklaşımdı çünkü.
Sayım için iki müşahit ile iki de görevli çalıştık. Ara ara, ikinci sayıma gerek kalmaması için, toplamlarımızı teyit ediyorduk. Teyit için Selahattin Demirtaş ile Recep Tayyip Erdoğan'ın oylarının diğer çetele tutan arkadaşlarla tutması asıl önemliydi. Çünkü zaten ağırlıklı olarak oylar Ekmeleddin İhsanoğlu'na geliyordu. Sayım sırasında bir kere bir oy Recep Tayyip Erdoğan'a gelmiş olmasına rağmen sayımı yapan sandık başkanı yanlışlıkla Ekmeleddin İhsanoğlu deyince yanımdaki arkadaş uyardı ve sayımı düzelttik. Sayım bittiğinde sonuçların tutanaklara geçirilmesi gerekiyordu ve bunun için hemen gönüllü oldum. Karbon kağıtla bu işin yapılmasının çok da doğru olmayacağını düşündüğüm için 3 ya da 4 tutanağı kendim doldurdum. Çuvaldan çıkan 8 tutanağı diğer arkadaşlarla yardımlaşarak doldurduk. En başta yapılan sayım sırasında sayılan zarf ve oy pusulası son sayımda da tutunca sorun olmadı. Geçersiz oy kullanılmadığından temiz bir sandık teslim etmiş olduk.
Kendi sandığımdaki sayımı bitirdikten sonra oylar toplandı ve sandık başkanı ile bir arkadaş daha sayılan oyları YSK'ya götürmek amaçlı olarak emniyetin aracına gittiler. Oylar, çuvala konduktan sonra, polis eşliğinde salondan çıkarılıp emniyetin midibüsüne götürüldü. Ben de ondan sonra önce yan sandığa gidip oradan ıslak imzalı tutanağı alarak diğer sandıkları gezdim. Daha önce görevlilerle birlikte oturuyor olduğunu söylediğim arkadaşın olduğu sandıkta biraz gerginlik vardı. Sandık başkanı oldukça gerilmiş, tüm görevlilerle müşahitler de aynı gerginlikle son çalışmaları yapmaya çalışıyorlardı. O arada suyun yatıştırıcı gücünü kullanmak için oradaki görevlilere su ikram ettim. Az da olsa işe yaradı sanırım. Yalnız ıslak imzalı tutanağın verilmesi konusunda çok da yardımcı olmaya çalışmayan başkan tutanaklar yetmeyince fotokopi çekilmesini ve onları imzalamayı kabul etti. Fotokopiler gelince ise bunun yasal olmayacağını savunup tutanak fotokopilerini imzalamayı kesin bir şekilde reddetti. Orada bulunan herkesi aşırı şekilde geren bu hareketinden sonra bu tutanağın da bir şekilde yeterli olacağına müşahit arkadaşı ikna edip oradaki görevimizi tamamladık. Bu arada görevlilerden okul öncesi bir öğretmen olan Gül hala ile biraz sohbet ettik. Dünya tatlısı biri olan bu insan ile kısa bir sohbet sonrasında diğer bir sandığa geçtim. Hepsini hallettikten sonra ise artık gönlüm rahat olarak diğer arkadaşlarla buluşmak üzere Ortaköy'e geçtik.
Bu seçimde en çok gözüme çarpanlardan biri kadınların hem oy kullanmak, hem gönüllü hem de görevli olarak seçimde en aktif rolleri üstlenmeleri oldu. Yaşlı, yürümekte bile oldukça zorlanan insanların oy kullanmak amaçlı olarak sabahın erken saatlerinden itibaren kimisi taksiyle, kimisi yürüyerek okula gelip oy kullanmaları ayrı bir güzellikti. Gençlerin katılımlarının zayıf olması fazlasıyla üzücü ama bir o kadar da düşündürücüydü. Oy kullanmaya gelen bir kadının "Geçen seçimde hırsızın karşısına hırsızı çıkardılar. ...... de bir hırsız. Mecbur kalıp ona oy verdik. Bu seçimde de İslamcı aday çıkardılar. Mecburen ona oy verdik. Bir dahakine ne yapacaklar?" demesi Fransa'da aşırı sağcı adayı yüksek oranda oy almasından dolayı insanların Jacques Chirac'a oy kullanırken plastik eldiven kullanmasını aklıma getirdi. Kerhen oy kullanmak zorunda olmak, halkın, partilerin tabanının tercih etmeyeceği, etmediği kişiyi aday göstermek nereye kadar devam edecek acaba? Aklıma gelen son ve belki de en önemli not belden aşağısı felçli bir vatandaşın oy kullanmaya gelmesiydi. 1. katta oy kullanacaktı ve 1 saat aşağıda bekletilmişti. Sonra, engellilerin kullanımına hiçbir şekilde uygun olmayan okulda orada bulunan diğer vatandaşların yardımıyla üst kata taşınmıştı ve oy kullanmıştı. O kişinin oy kullanmak için bunca zorluğa göğüs germesi oyunu kullanmayan, tatilinden ödün vermeyen, gençlerin yoğunlukla yaşadığı Beşiktaş'ta katılımın %70 civarında kalması oy kullanmayanların şikayet hakkının olmadığını bir kere daha gösteriyordu. Aynı zamanda demokrasi kültürüne ve devlete güvensizliği de..
Son bir not: Resmi görevli olarak bundan sonraki seçimde görev almayı istememin nedeni ise müşahit olarak, gönüllü olarak bu işin içinde yer almak her ne kadar çok değerli ise de bu vatandaşlık görevinizi yapmak isterken zorluk çıkarılabiliyor karşınıza. Fakat görevli olursanız durum değişiyor. Müdahale etme yetkiniz ve hakkınız oluyor. Adaletli davranmayı çok daha kolay ve etkili başarabiliyorsunuz o durumda.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder